از قبل از ورود اسلام به کشورایران، مردمان این کشور آدرس مسجد توفیق مشهد عبادت گاه های خویش را تزئین می کردند و همت خویش را بر این می گذاشتند که محل خلوت با خدای خود را به زیباترین صورت ممکن بسازند. پس از ورود اسلام به جمهوری اسلامی ایران به کار گیری از تزئینات معماری در مسجدها ارتقاء پیدا کرد. یک کدام از زیباترین این موادتشکیل دهنده هنر به کارگیری از کاشی مسجد بود، که هنوز هم جزء لاینفک زیبائی مسجد اهل ایران میباشد. رنگ سپید خط نوشته مذهبی بر روی رنگ لاجورد مسئله، آرم از برد نوروفروغ بر تیرگی دارااست.
مقایسه فضاها در الگوی مسجد شبستانی و مساجد ایوانی
به طور کلی مدل شبستانی خط سیری معمولی و سرراست را در چنگ استفاده کننده میگذارد. تغییر و تحول احساس اطراف در اطراف های گشوده و بسته به یک باره و فارغ از پیشگفتار چینی رزرو مسجد توفیق مشهد حادثه می افتد. طرح معماری آن صرفا به پاسخی معمولی و مصرح به نیازهای کارکردی بسنده می نماید، که به عبارتی اقامه نماز میباشد. در اینگونه الگویی قابلیت تجربه فضایی و سلسله مراتبی برای مخاطب فراهم نمیشود و وی شم حضور در جای را به نیکی تجربیات نمی نماید در صورتیکه که الگوی چهار ایوانی دارنده روندی بغرنج خیس و آرایش و پیرایش فضایی توسعه یافته تری میباشد.
با اضافه کردن حیاط، خط سیر کم آب مدل شبستانی به الگویی دیدنی از تجربه متنوع فضایی تبدیل می شود. تغییر تحول جای از فضای گشوده و بسته از روش فیلتری نصفه گشوده به نام حیاط شکل میگیرد که به هر دو محیط قرابت داراست. همینطور دسترسی به مقدس ترین فضای مسجد یا این که به عبارتی محراب، با طی کردن سلسله مراتب و حریم بندی واقعه می افتد. وصال به فضای محراب نیاز به مهیا سازی قلبی و خیالی داراست.
عبور از حیاط رفیع مسجد با شکوه لایتناهیش نمازگزار را به خرد بودنش در قبال بزرگی خدا مطلع می سازد. فضای رازآلود تراس که بر تاثیر گستردگی بعدها در طول، بازی های فروغ و روشنایی و سایه طرح های پرپیچ و تاب تزیینی و مقرنس های پرابهام ساخته شده است. شخص را از اذهان معاش روزانه بیرون و متوجه حضور در فضایی شیخ می نماید. معماری حیاط این شایستگی کم عقل را ساخت و ساز می نماید تا نماز سر و نیازی باشد با تک تک وجود. اینراه حل معمارانه چگونگی حضور در فضای معنوی مسجد را ارتقا میدهد، در حالی که دسترسی بدون واسطه به فضای مهم در مساجد شبستانی زمان استعداد خل وچل را از نمازگزار میگیرد.
اشکال شبستان مسجد و تراکم و پراکندگی هر مورد شماره مسجد توفیق مشهد از آن ها در معماری جمهوری اسلامی ایران به چشم میخورد. این دور و بر را می قدرت مسطح و مسقف و از هر چهار سو بسته ی تعریفوتمجید کرد که در آن نماز گزارده میگردد و دسترسی نمازگزاران به آن، با به کار گیری از یک یا این که یک سری درب آماده میگردد. هرچند کاربست کلمه ی شبستان برای دلالت بر اینگونه فضاهایی در مسجدها، امـری دیرینه وجود ندارد و از حدود سـده ی دوازدهم هجری قمری میباشد که در متنها تاریخی، کلمه ی شبستان را به معنی فضای نمازخانه ای مسجدها به شغل برده اند.
در واقع این کلمه و واژه در گذر فرصت، معانی متفاوتی به خویش گرفته میباشد؛ از جملـه سـرای زنان، حرمسرا ، گرمخانه، مکان دلگیر، خوابگاه، منزل، مکان بدوننور، غار ، نمازخانه ی مسجدها ، خلوت منزل. باری مسجد طالقانی مشهد تمرکز این جستار بر معنای نمازخانه مسجد تعریفوتمجید شده.
از قبل از ورود اسلام به کشورایران، مردمان این کشور آدرس مسجد توفیق مشهد عبادت گاه های خویش را تزئین می کردند و همت خویش را بر این می گذاشتند که محل خلوت با خدای خود را به زیباترین صورت ممکن بسازند. پس از ورود اسلام به جمهوری اسلامی ایران به کار گیری از تزئینات معماری در مسجدها ارتقاء پیدا کرد. یک کدام از زیباترین این موادتشکیل دهنده هنر به کارگیری از کاشی مسجد بود، که هنوز هم جزء لاینفک زیبائی مسجد اهل ایران میباشد. رنگ سپید خط نوشته مذهبی بر روی رنگ لاجورد مسئله، آرم از برد نوروفروغ بر تیرگی دارااست.
مقایسه فضاها در الگوی مسجد شبستانی و مساجد ایوانی
به طور کلی مدل شبستانی خط سیری معمولی و سرراست را در چنگ استفاده کننده میگذارد. تغییر و تحول احساس اطراف در اطراف های گشوده و بسته به یک باره و فارغ از پیشگفتار چینی رزرو مسجد توفیق مشهد حادثه می افتد. طرح معماری آن صرفا به پاسخی معمولی و مصرح به نیازهای کارکردی بسنده می نماید، که به عبارتی اقامه نماز میباشد. در اینگونه الگویی قابلیت تجربه فضایی و سلسله مراتبی برای مخاطب فراهم نمیشود و وی شم حضور در جای را به نیکی تجربیات نمی نماید در صورتیکه که الگوی چهار ایوانی دارنده روندی بغرنج خیس و آرایش و پیرایش فضایی توسعه یافته تری میباشد.
با اضافه کردن حیاط، خط سیر کم آب مدل شبستانی به الگویی دیدنی از تجربه متنوع فضایی تبدیل می شود. تغییر تحول جای از فضای گشوده و بسته از روش فیلتری نصفه گشوده به نام حیاط شکل میگیرد که به هر دو محیط قرابت داراست. همینطور دسترسی به مقدس ترین فضای مسجد یا این که به عبارتی محراب، با طی کردن سلسله مراتب و حریم بندی واقعه می افتد. وصال به فضای محراب نیاز به مهیا سازی قلبی و خیالی داراست.
عبور از حیاط رفیع مسجد با شکوه لایتناهیش نمازگزار را به خرد بودنش در قبال بزرگی خدا مطلع می سازد. فضای رازآلود تراس که بر تاثیر گستردگی بعدها در طول، بازی های فروغ و روشنایی و سایه طرح های پرپیچ و تاب تزیینی و مقرنس های پرابهام ساخته شده است. شخص را از اذهان معاش روزانه بیرون و متوجه حضور در فضایی شیخ می نماید. معماری حیاط این شایستگی کم عقل را ساخت و ساز می نماید تا نماز سر و نیازی باشد با تک تک وجود. اینراه حل معمارانه چگونگی حضور در فضای معنوی مسجد را ارتقا میدهد، در حالی که دسترسی بدون واسطه به فضای مهم در مساجد شبستانی زمان استعداد خل وچل را از نمازگزار میگیرد.
اشکال شبستان مسجد و تراکم و پراکندگی هر مورد شماره مسجد توفیق مشهد از آن ها در معماری جمهوری اسلامی ایران به چشم میخورد. این دور و بر را می قدرت مسطح و مسقف و از هر چهار سو بسته ی تعریفوتمجید کرد که در آن نماز گزارده میگردد و دسترسی نمازگزاران به آن، با به کار گیری از یک یا این که یک سری درب آماده میگردد. هرچند کاربست کلمه ی شبستان برای دلالت بر اینگونه فضاهایی در مسجدها، امـری دیرینه وجود ندارد و از حدود سـده ی دوازدهم هجری قمری میباشد که در متنها تاریخی، کلمه ی شبستان را به معنی فضای نمازخانه ای مسجدها به شغل برده اند.
در واقع این کلمه و واژه در گذر فرصت، معانی متفاوتی به خویش گرفته میباشد؛ از جملـه سـرای زنان، حرمسرا ، گرمخانه، مکان دلگیر، خوابگاه، منزل، مکان بدوننور، غار ، نمازخانه ی مسجدها ، خلوت منزل. باری مسجد طالقانی مشهد تمرکز این جستار بر معنای نمازخانه مسجد تعریفوتمجید شده.